classical_blueslover classical_blueslover
5814
BLOG

Cwał Walkirii

classical_blueslover classical_blueslover Kultura Obserwuj notkę 6

 

Cwał Walkirii
 
(Music box znajduje się pod tym adresem: www.theblues-thatjazz.com/pl/box/10059-ride-of-the-valkyrie.html )
 
Są takie utwory muzyki klasycznej, które są sławne. Sławne tak bardzo, że należy je widzieć jako część kultury popularnej. Dlatego, że większość ludzi o ich genezie nie wie.
 
Świetną rzeczą bywa ujęcie takiego dzieła lub jego fragmentu w ścieżce filmowej. Pisałem już kiedyś jak Stanley Kubrick wykorzystał muzykę Richarda Straussa. Po nim wielokrotnie motyw ‘zarania’ był zapożyczany przez innych reżyserów. Lubowali się w nim zwłaszcza twórcy filmów o kosmosie.
 
Cwał Walkirii to inny przykład klasycznej muzyki na ścieżkach dźwiękowych wielu filmów.
 
Richard Wagner skomponował tetralogię operową pod tytułem Pierścień Nibelunga. Na ten cykl składają się:
    Złoto Renu (Das Rheingold)
    Walkiria (Die Walküre)
    Zygfryd (Siegfried)
    Zmierzch bogów (Götterdämmerung).
 
Ryszard Wagner
 
 
Tetralogia powstawała długo, bo w latach 1848 – 1874. Kanwą libretta była Pieśń o Nibelungach, anonimowy epos bohaterski z ok.1200 roku.
 
Wagner uważał, że nie pisał oper lecz dramaty muzyczne. Pierścień Nibelunga był zatem czteroczęściowym dramatem scenicznym. Wagner stał się z czasem postacią w Niemczech pomnikową, cieszył się uznaniem i powszechnym szacunkiem. Specjalnie na potrzeby jego twórczości wybudowano w Bayreuth Teatr Operowy.
 
W dniach 13-17 sierpnia 1876 roku wystawiono tam po raz pierwszy całą tetralogię.
 
Pierścień Nibelunga - Bayreuth 1876
 
 
Walkiria oparta jest o mit o Brunhildzie. Brunhilda była jedną z 19 walkirii - panien-wojowniczek walczących dla Odyna. W czasach pokoju walkirie schodziły na ziemię i przemieniały się w łabędzie. Brunhilda chcąc się wykąpać zrzuciła pióra i weszła do jeziora. Pióra zabrał król, który wymusił na niej walkę w jego imieniu, grożąc nie zwróceniem piór.
 
Wściekły Odyn ukłuł ją magicznym, usypiającym cierniem. Umieścił ją w zamku, wokół którego rozpalił ogromne płomienie. Uratował ją rycerz Sygurd (Siegfried), który wyprowadził ją z zamku. Brunhilda jednak straciła swą moc i stała się zwykłą kobietą. Miała na zawsze pozostać w Walhalli, gdzie musiała witać
poległych wojowników i im służyć.
 
Wotan otacza Brunhildę ogniem - Ilustracja Arthura Rackhama
 
 
Libretto do opery Walkiria napisał sam Wagner.
 
Cwał Walkirii to początek ostatniego, trzeciego aktu. Brunhilda po bitwie na ziemi ucieka do swoich sióstr. Walkirie są przerażone. Wiedzą już o gniewie Odyna (u Wagnera nosi miano Wotana).
 
Cwał Walkirii - Ilustracja Arthura Rackhama
 
 
Główny temat tego fragmentu opery, czyli leitmotif w pierwszym szkicu powstał w 1851 roku. Wagner wprowadził pojęcie lejtmotywu, czyli motywu przewodniego. Taki motyw związany jest z osobą, ale może również opisywać przedmioty (np. miecz czy pierścień) a także uczucia bądź pojęcia.
 
Dopiero po trzech latach cały ten fragment uzyskał pożądaną przez Wagnera postać. Pełna orkiestracja ukończona została w pierwszym kwartale 1856.
 
Cwał Walkirii
 
 
Premiera Walkirii odbyła się w Monachium 26 czerwca 1870 roku, wbrew intencjom kompozytora. W styczniu następnego roku otrzymał on zamówienie na Cwał Walkirii jako osobnego utworu. Wagner sprzeciwił się zdecydowanie.
 
Mimo to, w wydawnictwie Schott w Lipsku zdecydowano się na druk i sprzedaż dużej partii nut. Wagner zaprotestował i sprzedaż została wstrzymana. Dopiero do wykonaniu całości w Bayreuth, w 1876 roku Wagner cofnął embargo.
 
12 maja 1877 roku Wagner dyrygował wykonaniem Walkirii w Londynie. Na bis odegrał Cwał Walkirii (Ride of the Valkyrie). Od tego czasu utwór stał się dziełem koncertowym, często wykonywanym właśnie na bis.
 
Cwał Walkirii
 
 
W czasie II Wojny Światowej niemiecka armia często wykorzystywała Cwał w walce. Bardzo chętnie używały go niemieckie oddziały pancerne idące do ataku.
 
W filmie Cwał Walkirii pojawił się bardzo wcześnie, bo już w 1915 roku. Był to film niemy o wojnie secesyjnej, nazywał się The Birth of a Nation. Odtąd w filmach wojennych leitmotiv Cwału aż się prosił do wykorzystania.
 
Najsławniejszym jest chyba Apokalipsa (Apocalypse Now) Francisa Forda Coppoli, o wojnie wietnamskiej.
 
 
Ryszard Wagner

Blog o bluesie i pochodnych znajduje się tu: BLUES IS THE BEST

Nowości od blogera

Komentarze

Inne tematy w dziale Kultura